De koraalbewerking over Ach, was ist doch unser Leben (BWV 743) van Johann Sebastian Bach, gespeeld op het orgel van de Grote of Sint-Michaëlskerk in Zwolle (via Hauptwerk).
1
Ach, was ist doch unser leben?
Nichts als nur im elend schweben;
Wenn es gut gewesen ist,
Ist es müh zu jeder frist.
2
Ach was ist doch unsre zeit?
Nichts als nur ein steter streit;
Da nur eins das andre haßt,
Da kein friede, ruh noch rast.
10
Ach was ist doch unser tod?
Nur ein ende aller not;
Da wir ohne creutz und pein
Bye Gott können ewig sein.
11
Darum freu ich mich allzeit
Aur die wahre himmelsfreud;
Da uns gar nichts mangeln wird,
Da nur freude wird verspührt.
Vluchtigheid – daar draait het om in dit lied en dus ook in deze koraalbewerking. Het lijkt Prediker wel. Het lied heeft twaalf coupletten, maar deze bewerking kent maar drie variaties, waarvan de laatste eindigt met een vrij lang naspel. Welke coupletten worden hier verklankt? Ik weet het niet, maar ik denk dat de hierboven geciteerde een goede indruk geven van wat het zou kunnen zijn.
De eerste variaties laten de vluchtigheid onder meer horen door middel van snelle loopjes. In de eerste variatie zitten die in de versieringen van de melodie, in de tweede variatie in de tussenspelen tussen melodie die dan wordt neergezet met stevige akkoorden. Tutti staat erbij aangegeven: vol orgel. Nou moet je dat denk ik niet te letterlijk nemen. Het gaat meer om het contrast met de tussenspelen als solopassages, te vergelijken met de interactie tussen een orkest en een solo-instrument.
In de derde variatie, met de melodie in het pedaal, klinkt in de twee begeleidende stemmen iets door van smachten en zuchten. Het sterven? Het gaat naadloos over in een naspel vol vrolijke beweging. De vreugde na dit leven?
Of dit stuk echt van Bach is, is niet zeker. Maar het zou heel goed een jeugdwerk kunnen zijn.
Registratie:
Hoofdwerk: Octaav 8′, Roerfluit 8′, Octaav 4′, Nasaat 3′, Trompet 8′
Rugwerk: Praestant 8′, Fluit 4′, Quintfluit 3′
Bovenpositief: Praestant 8′, Holpijp 4′
Borstwerk: Fluitgedekt 8′, Praestant 4′, Superoctaav 2′, Mixtuur
Pedaal: Praestant 16′, Octaav 8′
Hoofdwerk+Borstwerk, Pedaal+Hoofdwerk
Maat 25:
Rugwerk: – Quintfluit 3′, + Quintadena 8′
– Pedaal+Hoofdwerk