Een tijd geleden vroeg een vriend van mij me of ik niet een Nederlandse vertaling wilde maken het lied The Son of God Goes Forth to War van Reginald Heber uit 1812. Heber (1873-1826) was een anglicaanse bisschop. Van zijn vele liederen kennen we in Nederland eigenlijk alleen Holy, holy, holy oftewel Heilig, heilig, heilig.
The Son of God Goes Forth to War is een christelijk strijdlied, waarin we als christenen worden opgeroepen om net als Stefanus en de apostelen mee te doen in de geestelijke strijd die Christus op aarde voert om zijn koninkrijk te vestigen, zelfs als ons dat lijden oplevert en mogelijk zelfs het leven kost.
Ik vond het een lastige klus. Een lied vertalen is iets heel anders dan een boek vertalen. Je hebt te maken met flinke beperkingen. Ritme en rijm moeten immers kloppen. Letterlijk vertalen gaat dus niet. Bovendien is het Engels een veel compactere taal dan het Nederlands. Daardoor kun je in het Engels in hetzelfde aantal lettergrepen veel meer zeggen dan in het Nederlands. Bij een vertaling heb je in het Nederlands dus veel te weinig ruimte en moet je van alles weglaten.
Ik heb mijn vertaling een hele tijd laten liggen, want ik was er niet echt tevreden over. Maar nu ik hem terug zie, valt hij me nog best mee. Het haalt het niet bij het origineel, maar het is, hoop ik, toch een aanvaardbare, zingbare tekst. Daarom waag ik het erop hem hier te delen, samen met het origineel, zodat je kunt vergelijken.
Het valt je vast op dat ik het rijm schema veranderd heb. Het originele rijmschema was ABABCDCD. Maar daarmee liep ik helemaal vast. Met AABBCCDD lukte het wel.
Het origineel
- The Son of God goes forth to war,
a kingly crown to gain;
His blood-red banner streams afar!
Who follows in his train?
Who best can drink His cup of woe,
triumphant over pain,
who patient bears his cross below,
he follows in His train. - The martyr first, whose eagle eye
could pierce beyond the grave;
who saw his Master in the sky
and called on Him to save.
Like Him, with pardon on His tongue
in midst of mortal pain,
he prayed for them that did the wrong!
Who follows in His train? - A glorious band, the chosen few
on whom the Spirit came,
twelve valiant saints, their hope they knew,
and mocked the cross and flame.
They met the tyrant’s brandished steel,
the lion’s gory mane;
they bowed their necks the death to feel:
who follows in their train? - A noble army, men and boys,
the matron and the maid,
around the Savior’s throne rejoice
in robes of light arrayed.
They climbed the steep ascent of heav’n
through peril, toil and pain;
O God, to us may grace be giv’n
to follow in their train.
Mijn vertaling
- Een felle oorlog voert Gods Zoon
hier om zijn koningskroon.
Zijn bloedvlag wappert wijd en zijd –
wie volgt Hem in zijn strijd?
Wie hier zijn kruis geduldig draagt
en doet wat God hem vraagt,
wie overwint wanneer hij lijdt,
die volgt Hem in zijn strijd. - De eerste martelaar, wiens oog
ver weg, ja hemelhoog
zijn Redder voor zich klaar zag staan,
riep Hem gelovig aan.
Ook hij kon toen genadig zijn
in dodelijke pijn,
want biddend schold hij ’t kwaad nog kwijt –
wie volgt hem in zijn strijd? - Een kleine uitverkoren troep,
gehoorzaam aan Gods roep,
twaalf krijgers slechts, vol van de Geest,
vertrouwde onbevreesd.
Zij ondergingen kruis of zwaard,
maar wisten zich bewaard.
Tot sterven waren zij bereid –
wie volgt hen in hun strijd? - Een dapper leger, man en vrouw
en rijk, arm, jong en oud,
mag juichend rond hun Redder staan
met witte kleren aan.
Zij mogen in de hemel zijn
na angst, gevaar en pijn.
God, geef dat wij in onze tijd
hen volgen in hun strijd.
De klassieke melodie voor dit lied is van Henry Stephen Cutler (1824-1902) en staat bekend onder de naam All Saints New. Het is een melodie die goed past bij een strijdlied en die vrij gemakkelijk te zingen is:
Er is ook nog een nieuwe melodie van Greg Wilbur, maar die is ritmisch veel lastiger en daarom naar mijn idee minder geschikt voor samenzang:
Bladmuziek voor de melodie van Wilbur is hier verkrijgbaar. Bladmuziek voor de melodie van Cutler is gratis verkrijgbaar in mijn webwinkel:
