Als de roomsen mij in het nauw willen brengen met het gezag van de oude kerk, zeg ik dat ze zichzelf voor de gek houden. Want bij de kerkvaders vind je nergens dit aantal van zeven sacramenten. Ook staat niet helemaal vast wanneer het er voor het eerst ingeslopen is. Wel geef ik toe dat de oude schrijvers het woord ‘sacrament’ soms nogal vrij gebruiken. Maar wat duiden ze ermee aan? Nou, alle rituelen en uiterlijke praktijken en alle trainingen in vroomheid. Maar als ze het hebben over tekenen die voor ons moeten getuigen van Gods genade voor ons, zijn ze met twee sacramenten tevreden: doop en avondmaal.
Om te voorkomen dat iemand denkt dat ik dit onterecht beweer, zal ik nu enkele citaten van Augustinus aanhalen.
Aan Januarius schrijft hij: ‘Ik wil dat je in de eerste plaats weet wat de kern is van deze uitleg: onze Heer Christus heeft ons, zoals Hij zelf in het evangelie zegt, een zacht juk opgelegd en een lichte last. Mattheüs 11:29-30 Daarom voegt hij de gemeenschap van het nieuwe volk samen door een heel klein aantal sacramenten met een geweldige betekenis, die heel gemakkelijk zijn uit te voeren. Dat zijn de doop, geheiligd in de naam van de drie-eenheid, het delen in het lichaam en bloed van de Heer en wat er verder nog in de canonieke Schriften wordt aanbevolen.’1
En in zijn boek Over de christelijke leer: ‘Na de opstanding van de Heer heeft de Heer zelf en ook het onderwijs van de apostelen ons in plaats van veel, slechts enkele tekenen overgeleverd. En wel tekenen die heel gemakkelijk zijn uit te voeren, met een heel verheven betekenis en heel zuiver om in praktijk te brengen. Dat zijn de doop en het uitdelen van het lichaam en bloed van de Heer.’2
Waarom noemt hij hier het heilige aantal – zeven – niet? Is het plausibel dat hij dat naliet als het toen in de kerk zo was ingesteld? Vooral aangezien hij anders aan het noemen van getallen altijd meer waarde hecht dan nodig was? Sterker nog, als hij doop en avondmaal noemt en over de rest zwijgt, maakt hij dan niet voldoende duidelijk dat deze twee sacramenten met een speciale waardigheid uitblinken en dat de andere rituelen op een lagere plaats staan?
Dus zeg ik dat degenen die meer sacramenten leren niet alleen in de steek gelaten worden door Gods Woord, maar ook door de eenstemmige opvatting van de oude kerk. Zelfs al pronken ze daar het meest mee.
Maar laten we overgaan tot het bespreken van elk zogenaamde sacrament afzonderlijk.
1Augustinus, Epistulae, 54,1.
2Augustinus, De doctrina christiana III, 9,13.
Bestellen?
