Deze beide punten blijken heel duidelijk uit de woorden van Paulus, die ik al geciteerd heb: ‘God heeft in Christus de wereld met zichzelf verzoend en de mensen hun zonden niet aangerekend. En Hij heeft ons het woord van de verzoening toevertrouwd …’ Daarna voegt hij de kern van zijn boodschap eraan toe: ‘Hem die geen zonde had, heeft Hij zonde voor ons gemaakt, zodat wij in Hem Gods rechtvaardigheid zouden zijn.’ 2 Korinthiërs 5:19-21 Rechtvaardigheid en verzoening noemt Paulus hier zonder onderscheid te maken, om ons te laten begrijpen dat ze beiden op hetzelfde neerkomen. En hij leert op welke manier we deze rechtvaardigheid krijgen: doordat onze zonden ons niet aangerekend worden. Je hoort dus dat God ons met zich verzoent door ons onze zonden niet aan te rekenen. Daarom moet je er voortaan ook niet aan twijfelen op welke manier God ons rechtvaardigt.
Paulus laat dat zien in de brief aan de Romeinen, door middel van de verklaring van David dat rechtvaardigheid de mens wordt toegekend zonder zijn daden. Want David noemt de mens gelukkig wiens onrechtvaardigheid vergeven is, wiens zonden zijn bedekt, aan wie de Heer zijn misdaden niet heeft aangerekend. Romeinen 4:6-8; Psalm 32:1-2 Met geluk bedoelt Paulus daar ongetwijfeld rechtvaardigheid. En omdat hij verzekert dat die bestaat uit vergeving van zonden, is er voor ons geen reden om die anders te definiëren.
Daarom zingt Zacharias, de vader van Johannes de Doper, dat de kennis van het behoud ligt in de vergeving van zonden. Lucas 1:77 En Paulus volgde die regel in zijn preek over de kern van het behoud voor de inwoners van Antiochië. Lucas vertelt dat hij zo afsloot: ‘Door Hem wordt u vergeving van zonden verkondigd en van alles waarvan u niet gerechtvaardigd kon worden door de wet van Mozes, wordt ieder die gelooft door Hem gerechtvaardigd.’ Handelingen 13:38-39 De apostel verbindt de vergeving van zonden zo met rechtvaardigheid, dat hij laat zien dat ze beiden compleet hetzelfde zijn. En daaruit concludeert hij terecht dat de rechtvaardigheid die wij door Gods welwillendheid krijgen, voor ons gratis is.
En we moeten het geen ongebruikelijke uitspraak vinden dat de gelovigen voor God rechtvaardig zijn, niet door hun daden, maar door een gratis aannemen. Want die uitspraak komt zo vaak voor in de Schrift en ook de kerkvaders zeggen het soms zo. Augustinus zegt ergens: ‘De rechtvaardigheid van de heiligen in deze wereld ligt meer in vergeving van zonden dan in volmaakt goede eigenschappen.’1
En dat klopt met de schitterende uitspraken van Bernardus van Clairvaux: ‘Dat Hij niet zondigt, is Gods rechtvaardigheid. Maar de rechtvaardigheid van de mens is Gods welwillendheid.’2 En daarvóór had hij verzekerd dat Christus voor ons rechtvaardigheid is door kwijtschelding en dat je daarom alleen rechtvaardig bent als je uit barmhartigheid vergeving gekregen hebt.3
1Augustinus, De civitate Dei XIX, 27.
2Bernardus van Clairvaux, Sermones super Cantica canticorum, 23,15.
3Bernardus van Clairvaux, Sermones super Cantica canticorum, 22,6-11.
Bestellen?
